CIT 15% – czy warto przekształcać się w spółkę z o.o. żeby płacić mniejszy podatek?

Zgodnie ze zmianami, które czekają nas od nowego (2017) roku, będą obowiązywały dwie stawki podatku dochodowego od osób prawnych CIT – 19% oraz 15%.
Może zaczniemy jednak od tego kto jest podatnikiem podatku CIT, czyli kogo ta zmiana dotyczy:

osoby prawne, czyli wymienione jako osoby prawne w kodeksie spółek handlowych spółki prawa handlowego: spółka z ograniczoną odpowiedzialnością i spółka akcyjna, a także inne osoby prawne np fundacje, stowarzyszenia czy spółdzielnie,
spółki kapitałowe (z o.o. i akcyjne) w organizacji,
spółki komandytowo – akcyjne mające siedzibę lub zarząd na terytorium Polski,
jednostki organizacyjne nie posiadające osobowości prawnej z wyjątkiem spółek niemających osobowości prawnej,
spółki niemające osobowości prawnej mające siedzibę lub zarząd w innym państwie, jeżeli zgodnie z przepisami prawa podatkowego tego państwa są traktowane jak osoby prawne i podlegają w tym państwie opodatkowaniu od całości swoich dochodów bez względu na miejsce ich osiągania,
grupy co najmniej dwóch spółek prawa handlowego mających osobowość prawnych, czyli tzw. podatkowe grupy kapitałowe, spełniające dodatkowe wymagania uznania ich za podatkową grupę kapitałową.

Zgodnie z art. 2 pkt 7 ustawy z 5 września 2016 roku o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, stawka obniżona 15% ma zastosowanie tylko do dwóch grup (z wyjątkiem podatkowych grup kapitałowych):

małych podatników,
pozostałych podatników, tylko w roku podatkowym, w którym rozpoczęli działalność.

Małym podatnikiem – zgodnie z ustawą o pdop jest podatnik, u którego wartość przychodu ze sprzedaży wraz z kwotą należnego podatku od towarów i usług nie przekroczyła w poprzednim roku podatkowym wyrażonej w złotych kwoty odpowiadającej równowartości 1.200.000 EURO. Kwotę tę przelicza się wg kursu euro ogłaszanego przez NBP na pierwszy dzień roboczy października poprzedzającego roku podatkowego, w zaokrągleniu do 1000 zł.

Stawka 15% będzie więc stosowana w 2017 roku przez osoby prawne, których przychody za 2016 rok nie przekroczyły w przeliczeniu na złote polskie równowartości 1.200.000 EUR. Tak więc np spółka zoo będzie w 2017 r. małym podatnikiem, jeżeli jej przychody ze sprzedaży (wraz z kwotą należnego VAT) nie przekroczą w 2016 r. kwoty 5.157.000 zł (1.200.000 euro x 4,2976 zł/euro).
Status małego podatnika przysługuje podatnikowi przez cały rok podatkowy. Utrata tego statusu może nastąpić dopiero od następnego roku podatkowego, o ile wielkość przychodów przekroczy ustalony na ten rok limit. Tak więc przychody ze sprzedaży (wraz z kwotą należnego VAT) uzyskane w 2017 r. będą miały znaczenie dla oceny statusu spółki w 2018 r.
Dla podatników rozpoczynających działalność ustawodawca przewidział ograniczenia czasowe. Mianowicie podatnicy ci rozpoczynający działalność mogą stosować obniżona 15% stawkę podatku CIT, tylko przez jeden rok – czyli ten w którym działalność się rozpoczyna.
W następnym roku podatkowym, możliwość zastosowania obniżonej stawki będzie uzależniona od tego czy w roku, w którym podatnik rozpoczął działalność wartość uzyskanych przez niego przychodów przekroczy równowartość 1.200.000 eur. Innymi słowy, podatnik który rozpocznie działalność w 2017 roku, może stosować stawkę CIT 15% przez rok 2017, natomiast w roku 2018 zastosuje stawkę 15 % jeśli jego przychody za 2016 rok nie przekroczą równowartości 1,2 mln euro. Natomiast jeśli osiągnie przychody w wyższej wysokości będzie opłacał podatek według stawki 19%.
Wyjątki, ograniczenia…
W nowelizacji ustawy o pdop pojawiły się jednak pewne ograniczenia.
Mianowicie, zgodnie z art. 19 ust 1, moment zastosowania stawki 15% zostaje opóźniony o 2 lata w stosunku do podatników CIT, którzy zostaną utworzeni:

w wyniku przekształcenia, połączenia lub podziału podatników, z wyjątkiem przekształcenia spółki w inna spółkę, albo
w wyniku przekształcenia przedsiębiorcy będącego osobą fizyczną, wykonującą we własnym imieniu działalność gospodarczą, spółki niebędącej osobą prawną, albo
przez osoby prawne, osoby fizyczne albo jednostki mniemające osobowości prawnej, które wniosły na poczet kapitału podatnika uprzednio prowadzone przez siebie przedsiębiorstwo, zorganizowaną część przedsiębiorstwa albo składniki majątku tego przedsiębiorstwa o wartości przekraczającej łącznie równowartość w złotych kwoty co najmniej 10.000 euro przeliczonej wg średniego kursu NBP na pierwszy dzień roboczy października roku poprzedzającego rok podatkowy, w którym nastąpiły te zdarzenia, w zaokrągleniu do 1 000 zł, albo
przez osoby prawne, osoby fizyczne albo jednostki nieposiadające osobowości prawnej wnoszące tytułem wkładów niepieniężnych na poczet kapitału podatnika, składniki majątku uzyskane przez te osoby albo jednostki w wyniku likwidacji innych podatników, jeżeli te osoby albo jednostki posiadały udziały / akcje tych innych likwidowanych podatników.

Jak widać ustawodawca przewidział sytuację, że podatnicy będą próbować „uciekać” z wyższych stawek PIT na 15% CIT. W powyższych sytuacjach nie będzie możliwości stosowania obniżonej stawki 15% w roku w którym rozpoczęli działalność oraz w roku bezpośrednio po nim następującym i to niezależnie czy będą posiadali status małego podatnika czy też nie. Obniżona stawka będzie miała zastosowanie dopiero od 3 roku działalności.
Wydawać by się mogło, że rozwiązaniem będzie przeprowadzenie powyższych działań jeszcze w 2016 roku czyli przed wejściem w życie nowelizacji. I tą sytuację ustawodawca przewidział.
Art. 7 wprowadza zasadę, że podatnicy utworzeni w okresie zastrzeżonym (czyli pomiędzy dniem wejścia w życie art. 7 a dniem poprzedzającym wejście w życie pozostałych przepisów po nowelizacji, a więc pomiędzy 27 września 2016 a 31 grudnia 2016), będą mogli skorzystać z 15% CIT z opóźnieniem. Podatnicy ci, w 2017 roku będą musieli stosować stawkę 19%, i dopiero od 2018 roku będą mogli przejść na stawkę preferencyjna 15%. Oczywiście pod warunkiem, że ich rok podatkowy pokrywa się z rokiem podatkowym, oraz za rok 2017 ich przychody nie przekroczą kwoty 1,2 mln eur. Dotyczy to oczywiście podatników powstałych w sposób wymieniony powyżej (przekształcenia, połączenia itd.)

Przedstawione tutaj przepisy nie wyczerpują tematu dogłębnie. Zwracają jednak uwagę, na to iż ustawodawca przewidział i „zabezpieczył” się przed nadmiernym przechodzeniem podatników na „niższy” CIT.
Podatnicy planujący zastosować powyższe rozwiązanie, muszą ten zamysł dobrze przeanalizować.
Po pierwsze, podatkiem obniżonym będą objęci jedynie mali podatnicy (czyli tacy którzy na PIT nie prowadzą ksiąg rachunkowych ze względu na wysokość obrotu). Co za tym idzie, zmiana formy prawnej zobliguje do zaprowadzenia ksiąg, a jak wiadomo koszt obsługi księgowej jest tu znacznie wyższy, jak również bardziej sformalizowane są warunki prowadzenia pełnej księgowości.
Po drugie, pamiętać też należy, że dochód wypracowany przez spółkę, nawet po opodatkowaniu, nie jest dochodem właścicieli (jak to jest w przypadku osób fizycznych). Wypłata ze spółki na rzecz jej właściciela/udziałowca jest opodatkowana podatkiem dochodowym od osób fizycznych. Pomimo możliwości wypłaty „wynagrodzenia” ze środków przed opodatkowaniem, nie znaczy że podatnik zapłaci 15% podatek. Będzie tu obowiązywała stawka właściwa dla danego źródła przychodu (np. 18%)
Po trzecie, przekształcanie osoby fizycznej w spółkę odroczy w czasie możliwość zastosowania stawki obniżonej. Dopiero w trzecim roku działalności można zastosować stawkę preferencyjną.
Nie ulega wątpliwości, że zmiana w CIT jest zmianą dobrą, jednakże należy dobrze rozważyć i przekalkulować opcję przekształcenia swojej działalności celem płacenia niższych podatków.